Blogu ynë
Fëmijët me nevoja të veçanta
Fëmijët me nevoja të veçanta
Të punuarit me nxënës me nevoja të veçanta bëhet ndonjëherë e pashmangshme lidhur me punën tuaj në klasë. Ju mund të krijoni një mjedis të përshtatshëm për disa nxënës, ndërkohë që për disa të tjerë mund t’ju duhet të bëni ndryshime apo modifikime të tjera. Plotësimi i kërkesave për nxënësit me nevoja specifike mund të përbëjë një nga sfidat më të mëdha në profesionin tuaj, prandaj ju këshillojmë t’i merrni parasysh këto strategji.
NXËNËSIT ME AFTËSI TË KUFIZUARA
Nxënës me aftësi të kufizuar quhen ata individë të cilët shfaqin mospërputhje të rëndësishme në arritjet akademike dhe aftësitë intelektuale, në një ose disa nga fushat e të shprehurit me gojë, të dëgjuarit, të kuptuarit, të shkruarit, të lexuarit, llogaritjet matematikore ose në shqiptim.
Lista në vijim
përmban disa tregues të përbashkët, që janë pjesë e mësimdhënies së nxënësve me
aftësitë të kufizuara. Këto veçori nuk janë të izoluara zakonisht, por ndonjëherë,
ato shfaqen në shkallë të ndryshme te shumica e kësaj kategorie nxënësish.
Një nxënës me aftësi të kufizuara:
- ka
kujtesë (afatshkurtër dhe afatgjatë) të dobët dëgjimore;
- shfaq
mungesë tolerance dhe nivel të lartë frustrimi;
- ka
vetëvlerësim të ulët;
- shpërqendrohet
lehtësisht;
- e ka
të vështirë, gati të pamundur të realizojë detyrat që kërkojnë kohë;
- ka shprehi
spontane dhe shpesh nuk mund të kontrollojë emocionet;
- kërkon
ndihmë;
- has vështirësi
për të punuar në mjedise me grupe të mëdha apo edhe vogla;
- ka vështirësi
në ndjekjen e udhëzimeve të ndërlikuara ose për memorizimin e tyre për një kohë
të gjatë;
- ka probleme
me koordinimin e grupit të muskujve;
- ka mungesë
rrjedhshmërie në mendime, është e vështirë që të bindet;
- ka aftësi
të pakta për bukurshkrim;
- ka një
konceptim të dobët për kohën.
Mësimdhënia te fëmijët me aftësi të kufizuara do t’ju përballë me disa sfida të veçanta. Këta nxënës, me nevoja të veçanta, jo vetëm që kërkojnë më tepër kohë dhe durim, por kërkojnë gjithashtu edhe strategji të specializuara mësimore në një mjedis të strukturuar, që mbështet dhe rrit potencialin e tyre të të nxënit. Është e rëndësishme të mbani mend se nxënësit me aftësi të kufizuar nuk janë të paaftë për të mësuar, por ata kanë nevojë për instruksione të diferencuara e të përshtatura të aftësive të tyre të veçanta për të mësuar. Ja disa strategji që ju mund t’i përdorni gjatë mësimdhënies te nxënësit me aftësi të kufizuara:
- Siguroni
udhëzimet e nevojshme për nxënësit me aftësi të kufizuara. Prezantoni teste dhe
materiale të lexueshme në një format gojor, kështu vlerësimi nuk do të ndikohet
në mënyrë të padrejtë nga mungesa e aftësisë për të lexuar.
- Bëni
të mundur një kontroll periodik të njohurive për nxënësit me aftësi të
kufizuar. Vini në pah progresin
individual që ata bëjnë.
- Bëni
aktivitete të shkurtra dhe koncize, pasi projektet që zgjasin, krijojnë një
frustrim te fëmijët me nevoja të veçanta.
- Fëmijët
me aftësi të kufizuara hasin vështirësi në mësimin e termave dhe koncepteve
abstrakte. Sapo t’ju jepet mundësia ofrohuni atyre objekte dhe ngjarje konkrete
- sende që mund të prekin, dëgjojnë, nuhasin etj.
- Nxënësit
me aftësi të kufizuara kanë nevojë për lavdërime të dhëna në mënyrë specifike.
Në vend që të thoni “E bëre shumë mirë” ose “Më pëlqen puna jote” sigurohuni që
të jepni komente që lidhen direkt me aktivitetin, për shembull “Më pëlqeu si e
organizove koleksionin e bimëve”.
- Planifikoni
që sa herë të jetë e nevojshme të përsërisni udhëzimet ose të jepni
informacionet, qoftë në formatin verbal qoftë në atë të shkruar. Është e një
rëndësie jetike që fëmijët me aftësi të kufizuara të vënë në përdorim shqisat e
tyre sa më shumë të jetë e mundur.
- Inkurajoni
aktivitetet bashkëpunuese. Ftoni studentët me aftësi të ndryshme për të punuar
së bashku në një projekt të caktuar ose drejt një qëllimi të përbashkët. Krijoni
një atmosferë në të cilën "bashkësia e nxënësve" ndihmon dhe rritet.